De wisselwerking tussen taal en beeld: Michael Gibbs



Fragmenten uit: Selected Pages 1978

Aan het einde van de jaren zestig en het begin van de jaren zeventig kwamen allerlei buitenlandse kunstenaars naar Nederland, of beter gezegd, naar Amsterdam. Om er zich definitief te vestigen of om er een langere tijd te verblijven. Veel Latijns-Amerikanen (zoals Raul Marroquin, Michel Cardena, Flavio Pons, Claudio Goulart, Ulisses Carrión), een aantal Amerikanen (Nan Hoover, Lawrence Weiner), maar ook Engelsen (o.a. John Liggins), Oost-Europeanen (o.a. Marina Abramovic) en IJslanders (o.a. Sigurdur Gudmundsson). Ze kwamen af op het tolerante leefklimaat, op het gunstige subsidieklimaat en omdat Amsterdam de reputatie had van een creatieve, enerverende en stimulerende stad.

Een van de Engelse kunstenaars die ook naar Nederland kwam is Michael Gibbs. Taal was voor Gibbs een fascinerend onderzoeksgebied. Op alle mogelijke manieren pluisde hij de taal uit om te achterhalen hoe zij werkte, wat de betekenis was, welke transformaties mogelijk waren. En niet voor niets nam hij een citaat van Derrida ‘There is nothing outside the text’ op als motto in zijn boek SOMEVOLUMESOFTHELIBRARYOFBABEL (Amsterdam Ex Libris 1982).

Foto: William Allen Art & Poetry Books  London  (©)

Michael Gibbs, Identities 1 & 2 (uit: Kontexts double issue 6 & 7 1975)

Gibbs schreef aanvankelijk veel concrete en visuele poëzie die hij onder andere publiceerde in het door hemzelf uitgegeven kunstenaarstijdschrift Kontexts (later veranderd in Artzien). Een tijdschrift waarvan kunstenaars richting en inhoud bepaalden, soms met eigen kunstbijdragen. Hieronder een compleet overzicht van tijdschrift Kontexts:

No. 1. Univ. of Warwick, Spring 1969. Ed. 250 copies, this copy no.241. Mimeo printed brown paper envelope, containing 8 poetry cards printed in black on different coloured stock (215 x 146mm); each entitled Kontext 1 through to 8 . Poems and graphics by Michael Gibbs (Avenue, o/I, mark top left from envelope), Andrew Belsey (Paranoia),Paul Merchant (Poem, Portrait), Alan Shut (Sock it to me baby), Terence McCarthy (Storm), Wendy Opie (Poetree).

No. 2. Leamington Spa, Summer, 1970: Michael Gibbs. Ed. 250 copies. Contributors: Bob Cobbing, Andrew Lloyd, Peter Mayer, Alan Riddell, Gerald Rocher, Paul de Vree, Nicholas Zurbrugg, Dom Sylvester Houedard.

No. 3. Summer 1971. limited ed. of 200 on colored paper. Contributors: Jeremy Adler, Peter Finch, Gibbs, Nico Mann, Peter Meyer, Clemente Padin, G.J de Rook, Miroljub Todorovik, Timm Ulrichs, Edgardo Antonio Vigo, Nicholas Zurbrugg; cover by Cobbing ('found sound poem'). Includes blue fingerprint design and letterpress foil poem.

No. 4. Winter 72/73. Limited ed. of 250 copies. Printed: Beau Geste Press. Contributors: Richard Kostelanetz, Dan Graham, Hammond Guthrie, Ken Friedman, Robert Lax, John Giorno, Linda Bandt, Wally Depew, Amelia Etlinger, Michael J. Phillips.

No. 5. Exeter: Michael Gibbs, n.d. Printed: Beau Geste Press. Contents: 4 East European poets (Jiri Valoch, Karel Adamus, Toth Gabor, J.H.Kocman); also Gibbs, Finch, Cobbing, Jochen Gerz, Ulisses Carion etc.

No. 6/7. 1975. limited ed. of 400. Contributors: Ulises Carrión, Clavin, Gibbs, Hutchins, John Liggins, Betty Radin, Stephen Williams.

No. 8. Amsterdam, Spring 1976. Ed. Gibbs & Carrion. Tabloid newspaper format. Contributors: Jackson Mac Low; Henri Chopin; Arrigo Lora-Totino, Liggins et al; together with a report from Le Colloque de Tanger, plus extracts from an interview with William Burroughs by Gerald Minkoff, a photograph of Burroughs looking into a Dream Machine, and 2 full-page b/w photos of two collages from 'The Third Mind'. Reviews largely by Carrion including his review of Gibbs's book Accidence which was thought to be designed with Carrion.

Nos. 9/10. (last publ.). Amsterdam, Winter 1976/77. Ed. Michael Gibbs. Contributors: Dick Higgins; bp Nichol; Peter Mayer; Bill Bissett; Carrion; Robin Crozier; Ladislav Novak; Nicholas Zurbrugg . 

Gaandeweg ging hij zich ook toeleggen op het gebruik van taal in beeldende kunst: in fotografie, videokunst en performances. Zijn eerste performances hadden te maken met klankpoëzie. In 1977 heeft Gibbs de catalogus Kontextsound (Kontext publications oplage 1.000) samengesteld voor de tentoonstelling 'tekst in geluid festival' in het Stedelijk Museum Amsterdam. Zie meer hierover: Kontextsound Stedelijk Museum Amsterdam.
 

Fragment uit: LANGWE JART 1978

Gibbs raakte meer en meer in de ban van de wisselwerking tussen taal en beeld, waarbij vooral de relatie tussen de begrippen ‘aanwezigheid’ en ‘afwezigheid’ hem uitdaagde. Gibbs gebruikte het boek als metafoor, getuige zijn uitspraak ‘everything in the world exists in order to end up as a book, het mag duidelijk zijn dat dat ‘boek’ ook een tekening of foto kon zijn. De kijker werd voortdurend met iets geconfronteerd, dat naar iets anders verwijst. Het ene medium geeft steeds vorm aan het andere, het beeld aan de taal en omgekeerd. "Ik heb een emotionele relatie met boeken, een soort Haat-liefdeverhouding. Het boek is voor mij een metafoor, een erotisch symbool" (bron: catalogus The Absent Words 1980).

Foto: William Allen Art & Poetry Books  London  (©)

De vorm van zijn boeken, die hij over het algemeen in eigen beheer uitbracht, is eenvoudig; gestencild of gedrukt op goedkoop papier, bijeengehouden met een eenvoudig bandje of met nietjes en nergens pretentieus (bron: Stedelijk Museum Amsterdam n.a.v. het overlijden van Gibbs in 2009). Een voorbeeld is Selected Pages (Kontexts publications 1978 oplage 300/26). Gibbs heeft hierin stukken uit zijn boeken overgenomen, gespeeld met lettercomposities en zelfgeschreven teksten afgedrukt. Het geheel wordt afgewisseld met foto's. Dit kunstenaarsboek geeft een boeiend overzicht van zijn oeuvre. Kunstenaarsboeken en publicaties die binnen Kontexts zijn uitgegeven kunnen geraadpleegd worden op: Kontexts publications. Hieronder een opsomming van de uitgaven van Gibbs binnen Kontexts en andere kunstenaarsboeken:

Life Line (Kontexts Publications, Exeter 1972)
Connotations (Second Aeon Publications, Cardiff 1973)
Extinction (In-Out Productions, Amsterdam 1974)
5 coloured alphabets in black and white (Guy Schraenen Editeur, Antwerp 1975 oplage 500)
Accidence (Daylight Press, Krommenie 1975 oplage 125)
Pages (Kontexts Publications, Amsterdam 1976 oplage 100 gen./ges.)
Accidence (Daylight Press, Amsterdam 1976)
Limits (Kontexts Publications, Amsterdam 1977 oplage 200 gen. en 18 ges. copies lettered a t/m q)
Deciphering America : a travelling collection (Kontexts Publications, Amsterdam 1978
Selected Pages (Kontexts Publications 1978 oplage 300 gen. en 26 ges. copies lettered a t/m z)
Pages 2  (Editions Da Costa, Amsterdam 1978 oplage 20 gen./ges)
LANGWE JART (Michael Gibbs en Bill Gaglione 1978)
Wounded Book (Kontexts Publications, Amsterdam 1979 oplage 100 gen.)
Cancellations (Stempelplaats Amsterdam 1980)
The Absent Words (Stedelijk Museum, Schiedam 1980)
SomeVolumesFromTheLibraryOfBabel (Editions Ex Libris, Amsterdam 1982 oplage 1000)
Ocean Park (Editions Ex Libris, Amsterdam 1983)
Lives of the Artists (Editions Ex Libris, Amsterdam 1985)
Innocence & Experience (with Claudia Kolgen. AIR, Amsterdam 1992)
Heaven and Earth (with Claudia Kolgen. Camerawork/Street Level 1994)
Legend, Selected texts 1966-84 (Boekie Woekie, Amsterdam 2004 oplage 200 gen.)
All or Nothing / SomeVolumesFromTheLibraryOfBabel (RGAP, Cromford, 2005)

Fragmenten uit: The Absent Words 1980

Peter Baren, opgedragen aan F. Clemente
(bijdrage uit: Artzien 3e jaargang
nr. 1 januari 1981)



Peter Downsbrough
(bijdrage uit: Artzien 3e jaargang
nr. 1 januari 1981 / 4p. centrefold)