De horizon van Jan Dibbets






fragmenten uit: Horizon 1971
Begin jaren zeventig experimenteerde de conceptuele kunstenaar Jan Dibbets uitgebreid met het thema horizon. Vooral de abstracte mogelijkheden van dit motief boeiden hem. Met 'perspectivische correcties' manipuleerde Dibbets de horizon op alle mogelijke manieren. De kaarsrechte horizon van een polder transformeerde hij bijvoorbeeld tot een glooiende berg (Dutch Mountains). Waar Mondriaan ernaar streefde zich te bevrijden van de horizonlijn om uit te komen bij de totale abstractie, wil Dibbets juist de mogelijkheden van de horizon op een systematische en mathematische manier verkennen (bron: Henny de Lange De Trouw 2010).

De zin van veel werken van Dibbets ligt in de betekenis als gestructureerd werken. Niet dat iets wordt waargenomen, maar de waarneming is zelf actueel geworden. Vanaf 1971 laat Dibbets de camera vanuit een vast punt in het vlakke Hollandse landschap rondcirkelen. In de publicatie (deze kan als een kunstenaarsboek worden beschouwd) Four Pieces: 1 Dutch Mountains, 1971, 2. Horizon, 1971, 3. Shortest Day, 1970, 4. Diagonals, 1971, bij de tentoonstelling in 1971 in het van Abbemuseum Eindhoven zijn alleen de stills uit de film 'Horizon' afgebeeld. Hier is sprake van samenvallen van een gebeurtenis en een waarneming. In de film ziet men een langzame, vloeiende, afgemeten en verticale camerabeweging: lucht, lucht/horizon/zee, zee en terug. De camera bestuurt onze waarneming.

De betekenis van het werk openbaart zich slechts in het kijken i.p.v. woordelijke beschouwing. De conditionering van het werk van Dibbets is gelegen in het probleem dat het begrip 'waarneming' stelt. Hoe, wat en wie bepaalt de hoedanigheid van datgene wat in de waarneming waargenomen wordt? Jan Dibbets benadert de zaak artistiek. En dat betekent dat niet zozeer verwoordbare kennis in zijn antwoord vrijkomt, maar eerder een wijze van zien door hem aangeboden wordt, die ons, toeschouwers de mogelijkheid geeft op nieuwe wijze kijkend waar te nemen (uit: inleiding catalogus Horizon).

Geen opmerkingen:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...