Echo's uit de collectieve geschiedenis: Albert van der Weide



Albert van der Weide (omslag: Een Poolse lezing)

De Arnhemmer Albert van der Weide is sinds 1976 kunstenaar. Hij maakt tekeningen, installaties en voert projecten en performances uit. Zijn werken zijn gebaseerd op onderzoek en engagement. De werken maken zichtbaar wat hij in eenzaamheid met zich meedraagt. Reflecties en transformaties van zijn sociale en politieke ervaringen, echo’s uit de collectieve geschiedenis. Van der Weide is gefascineerd en verontrust door machtstructuren en het gebruik van tekens van macht in de samenleving. Een treffend voorbeeld is het kunstenaarsboek Een Poolse lezing (uitgave bij de gelijknamige tentoonstelling in Cultureel Centrum 't Hoogt Utrecht oplage 400, map met 6 bladen), waarin hij twee concentratiekampen aan de orde stelt. "Mijn werk is geen theoretisch model of ideologisch project. Vanuit deze achtergrond maak ik schilderijen, tekeningen, sculpturen, installaties en voer interdisciplinaire performances en projecten uit. Kunst overleeft politieke inzichten".

Op 9 nov 1977 aan de Brouwersgracht in Amsterdam hield Van der Weide een performance getiteld "Zuid-Afrika". Van der Weide stond midden in de performanceruimte en begroette de bezoekers door hen zwijgend een zwart geschminkte hand te reiken. Wanneer iemand zijn hand schudde - velen weigerden dit te doen - maakte de kunstenaar deze weer volledig zwart, alvorens de volgende bezoeker de zaal in te laten (bron: De Appel).

Van 29 maart tot en met 6 april 1978 vond in Warschau, Polen, een internationale ontmoeting van beeldende kunstenaars plaats onder auspiciën van de socialistische unie van Poolse studenten (SZSP), Remont-Rivièra geheten. In deze club was behalve een café en discotheek ook een galerie gehuisvest. De galerie werd geleid door Henryk Gajewski, die tevens verantwoordelijk was voor de conceptie en realisatie van de "I am" manifestatie. De kunstenaars die hiervoor uitgenodigd waren, hielden zich voor het merendeel bezig met performances. De Nederlandse kunstenaars die in het kader van "I am" een performance deden, waren Hans Eykelboom, Marten Hendriks, Servie Janssen, Harrie de Kroon en Albert van der Weide. De Kroon liet in een toiletruimte kraanwater door een zeef lopen, terwijl hij door te schreeuwen uiting gaf aan zijn emoties. Van der Weide tekende op één van de witte galeriemuren zijn eigen omtrek, waarna hij voor zijn eigen beeltenis begon te klappen. Het publiek antwoordde met een applaus (bron: De Appel).



Albert van der Weide: uitnodiging Ontleend/Aangepast

Albert van der Weide Ontleend/Aangepast 1981
Art for the Millions: tot de opvallende installaties behoorde
die van Albert van der Weide, die het Swastika-symbool
had gedeconstrueerd, wat, omdat men het beeld niet goed las,
leidde tot inbeslagname en vernietiging.

Van november 1980 tot en met juni 1981 werd vanuit De Appel in Amsterdam door Frank Gribling het projekt "Art for the Millions" ontwikkeld. De deelnemende kunstenaars kregen de opdracht nieuwe beeldende communicatiestrategieën te ontwikkelen binnen het spanningsveld van massa en individu. Sommige van hen realiseerden min of meer opvallende installaties in een reclamevitrine in het Centraal Station van Amsterdam. Anderen verstuurden hun bijdrage per post naar een groep van ongeveer honderd personen uit de kunstwereld. Van der Weide: "Art for the Millions was een initiatief dat in haar doelstelling bewust politieke aspecten op de voorgrond stelde. De plaats, het Centraal Station, deed me besluiten een werk in de serie "Ontleend/Aangepast" te presenteren. Het werk stelde vragen over het functioneren van fascistische tekens". Voor dit werk maakte hij spiegelbeeldig gebruik van het hakenkruis en het publiek begreep de spiegeling niet. Verrassend waren ongetwijfeld de agressieve en destructieve gevoelens die het commentaar van Van der Weide op het Fascisme ("Ontleend - Aangepast") opriep. Deze waren zo sterk, dat zijn bijdrage vernietigd werd. Hoe, is nooit helemaal duidelijk geworden. Van der Weide: "De spoorweg autoriteiten verwijderen zonder mijn toestemming het werk, hetgeen in kader van het project nieuwe vragen oproep" (bron: tijdschrift De Appel november 1981).

Omslag "Apartheid"

Andere kunstenaarsboeken zijn:

- Relaties - Relations (1976)
- Reflectie 1 : reflection 1 t/m Reflectie 6 : reflection 6 (uitgave in samenwerking met de Akademie voor beeldende kunst AKI Enschede 1979)
- Apartheid (Eigen publicatie als catalogus bij de tentoonstelling in Galerie Polit-Art bij Dekker van de Vegt Nijmegen, 1979)
- Reflectie : Reflection (Eigen uitgave Arnhem 1980-1983, doos met Reflectie 8, 9 en 10 + De basis, oplage 20 gen./ges.)
- Fragmenten (Apollohuis Eindhoven 1984 oplage 25 ges./gen.)
- Zonder titel (Eigen uitgave Arnhem, doos met 9 items: Een Poolse Lezing, Reflectie 10, Fragmenten, Apartheid, Relaties Relation, vouwblad Deze Plaats - Poster Angst - Poster Apartheid - Poster Fascisme, 1976-1984 oplage 10 gen./ges.)
- Reflectie - Reflections 1-12 (Eigen uitgave Arnhem, uitgaven van 1975 t/m 1982 in een doos, geproduceerd tijdens beelden, installaties, performances, 1987 oplage 10 gen./ges.)
- Aan de leiders (PlaatsMaken Arnhem 1988 leporelloboek in cassette met twee spiegeltjes, oplage 250 gen./ges.)
- Werk (PlaatsMaken Arnhem 1991 oplage 400)
- World stock-market indexes (Op groot blauw vel papier staan een aantal beurs houdende steden en hun waardes genoteerd. Op 12 witte vellen A4-papier staat in evenzoveel talen de uitspraak "alle macht aan de kunst" genoteerd, 1991)



fragment uit: Een Poolse lezing (2 bladen)



fragment uit: Een Poolse lezing (1 blad)



fragment uit: Een Poolse lezing (1 blad)