Het naakte meisjesalfabet van Anthon Beeke



 
Alphabet (katern, katern één keer opengevouwen en katern 3-delig: geheel opengevouwen)

De Nederlandse grafische ontwerper Anthon Beeke was tijdens het directoraat van Wim Beeren (1985-1993) huisontwerper van het Stedelijk Museum. Beeke werd al in 1969 beroemd met zijn 'naakte meisjes alfabet'. Daarmee was de toon voor zijn spraakmakende oeuvre gezet en Beeke begon zijn opmars als één van de vijf Nederlandse topontwerpers van de twintigste eeuw. In navolging van de oproep van 'Letraset-plakletters' voor nieuwe lettertypes, vroeg Pieter Brattinga (redacteur en art director van de Kwadraat-Bladen) ook aan ontwerpers zich te buigen over een alfabet dat paste bij de moderne tijd. Er verschenen alfabetten in de serie Kwadraat-Bladen van Gerhard Unger, Timothy Epps & Christopher Evans, Wim Crouwel en als laatste dat van Beeke in 1970: Alphabet (Steendrukkerij De Jong, Hilversum 1970. Losbladig in katern. Gefotografeerd door Geert Kooiman, reportage door Ed van der Elsken).

Het alfabet van Beeke trok onmiddellijk de aandacht, als zelfstandig ontwerp en als uitdrukking van de jaren zestig. Het werd gezien als een uiting van bevrijding van benepen seksuele taboes, als een teken dat bloot niet vies en voos was, maar van grote klassieke schoonheid en bovenal onschuldig. Er is daarna nooit meer iets mee gedaan. Het was geen werkbaar alfabet. De letters waren hooguit te gebruiken voor een initiaal of een enkel woord. Beeke: 'Het is gebaseerd op vunzige speelkaarten die je toen tegenkwam in louche café's, met naakte vrouwen erop in compromitterende standjes. Het 'new alphabet' was een nieuw statement, het keek vooruit naar een tijdperk dat voor ons lag. Mijn alfabet was ook een statement. Zoiets was immers alleen mogelijk in Nederland waar alle meisjes in minirok liepen en waar Phil Bloom de première van het naakt op televisie had verzorgd. Het was ondenkbaar dat er in die tijd ergens anders in een ander land een keurig bedrijf als De Jong dergelijke naaktenletters de wereld in zou sturen. Ed van der Elsken maakte een rapportage van de opnamesessies. Zijn kinderen werden ingezet om de leestekens te maken' (uit: Stedelijk Museum Bulletin 5/6 2003).

Met dank aan Antiquariaat Berger & De Vries in Groningen voor het beschikbaar stellen van deze uitgave.





Geen opmerkingen:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...